Kültürlerarası Felsefeye Giriş

“Kültürlerarası felsefe bugün hiç olmadığı kadar gereklidir.“
Gernot Böhme

Türkçede ilk olarak Afrika Felsefesi adlı kitabı ile tanınan Kimmerle’yi Avrupa dışı felsefe geleneklerini ciddiye alarak, onlarla somut olarak uğraşmaya yönlendiren şey, Jacques Derridas’nın Avrupa felsefesindeki kültürmerkezciliği eleştirisi ve Julia Kristeva’nın ötekilik kavramı hakkındaki incelemeleri olmuştur. Gilles Deleuze’ün Fark ve Tekrar (1968) adlı kitabında ortaya koyduğu farklılık teorisine dayanan Fransız diferans felsefesini yakından inceleyen Kimmerle, bu felsefenin klasik Avrupa felsefesinin temelinde yattığını ileri sürdüğü özdeşlik mantığını eleştirisinden hareketle‚ öteki'ni ‘kendinin karşıtı' olarak kavranmadığı farklı düşünce geleneklerine ilgi göstermiş ve Avrupa üniversitelerinde egemen olan, felsefenin Avrupa düşünce dünyasının ürünü olduğu ve başka düşünce geleneklerinin felsefe olarak adlandırılamayacağı yolundaki fikrin sömürgeciliğin bir mirası olduğunu sonucuna varmıştır. Kimmerle, Fransız diferans felsefesinin ‘kendi' ve ‘öteki' algısı gibi konulardaki eleştirel çıkarımlarını kültürlerin birbirleri ile ilişkilerine aktararak, buradan farklı düşünce geleneklerinin eşdeğerliliğini ve diyaloğunu baz alan kültürlerarası felsefeye ulaştığını vurgular.


1930 doğumlu Heinz Kimmerle emekli felsefe profesörüdür. Görevinin son beş yılında Rotterdam Erasmus Üniversitesi Kültürlerarası Felsefenin Temelleri Vakıf Kürsüsü başkanlığını yaptı. O zamandan bu yana araştırmalarının ağırlık merkezini, Afrika felsefesi özelinde kültürlerarası felsefe oluşturmakta.

Ekim 2003'de Güney Afrika Üniversitesi'nin Afrika felsefesi konusundaki araştırmaları vesilesiyle fahri doktora ünvanı verdiği Heinz Kimmerle, ocak 2016'daki ölümüne dek Franz Martin Wimmer, Raul Fornet‐Betencourt, Ram Adhar Mall gibi az sayıdaki filozofla birlikte kültürlerarası felsefe anlayışının Avrupa'daki öncülerinden biriydi.

1930'da Solingen'de dünyaya gelen Heinz Kimmerle Avrupa dışı felsefe geleneklerine ilgi göstermeden önce hermeneutik ve diyalektik üzerine çeşitli akademik çalışma ve incelemeler yürüttü.  1957'de Gadamer'in gözetmenliğinde Schleiermacher'in hermeneutiğini konulu bir doktora çalışması kaleme aldı.  Hegel felsefesinin erken dönemi üzerine yazdığı habilitasyon çalışması ile 1971'de profesör ünvanı edindi. 

Türkçede ilk olarak Afrika Felsefesi  adlı kitabı ile tanınan Kimmerle’yi Avrupa dışı felsefe geleneklerini ciddiye alarak, onlarla somut olarak uğraşmaya yönlendiren şey, Jacques Derridas’nın Avrupa felsefesindeki kültürmerkezciliği eleştirisi ve Julia Kristeva’nın ötekilik kavramı hakkındaki incelemeleri olmuştur. Gilles Deleuze’ün Fark ve Tekrar (1968) adlı kitabında ortaya koyduğu farklılık teorisine dayanan Fransız diferans felsefesini yakından inceleyen Kimmerle, bu felsefenin klasik Avrupa felsefesinin temelinde yattığını ileri sürdüğü özdeşlik mantığını eleştirisinden hareketle‚ öteki'ni ‘kendinin karşıtı' olarak kavranmadığı farklı düşünce geleneklerine ilgi göstermiş ve Avrupa üniversitelerinde egemen olan, felsefenin Avrupa düşünce dünyasının ürünü olduğu ve başka düşünce geleneklerinin felsefe olarak adlandırılamayacağı yolundaki fikrin sömürgeciliğin bir mirası olduğunu sonucuna varmıştır. Kimmerle, Fransız diferans felsefesinin ‘kendi' ve ‘öteki' algısı gibi konulardaki eleştirel çıkarımlarını kültürlerin birbirleri ile ilişkilerine aktararak, buradan farklı düşünce geleneklerinin eşdeğerliliğini ve diyaloğunu baz alan kültürlerarası felsefeye ulaştığını vurgular. 

Kimmerle, 80'li yılların sonlarından itibaren sadece Afrika'daki yazılı ve sözlü düşünce gelenekleri üzerine yoğunlaşmakla kalmamış, Nayrobi, Kenya ve Gana'da misafir profesör olarak ders vermiş, Güney Afrika'da Bantustan ve Pretoria'da felsefe bölümlerinin kuruluşuna destek vermiştir. Masabaşı felsefesine kuşkuyla bakmış olan Kimmerle, Senegal, Mali, Güney Afrika, Fildişi Cumhuriyeti gibi çeşitli Afrika ülkelerindeki felsefecilerle ortak projeler gerçekleştirdi. 1996'da Kültürlerarası Felsefe ve Sanat Vakfı'nı kurarak başkanlığını yapmış olan Kimmerle, 1989'dan beri Kültürlerarası Felsefe Topluluğu'nun bilimsel kurulunda da yer almaktaydı.


Almancadan Çeviren: Alper Tolga Çırakoğlu
Dizisi: Felsefe Dizisi
Türü: Kültürlerarası Felsefe 
Editör: Tuğba Tuğçe Gündoğan
Cilt Bilgisi: Amerikan cilt
Kağıt Bilgisi: Enzo Cremy
Basım Tarihi: Eylül 2017
Sayfa Sayısı: 154
Kitap Boyutları: 13,5x 21 cm
ISBN No: 978-975-520-332-4
Barkod No: 9789755203324

Yorum Gönder

0 Yorumlar

Yukarı Çık!