Azarbaycan ve Dağlık Karabağ Üzerine Analizler

18 bin km2’lik Karabağ bölgesinin 4392 km2’lik bölümünü kapsayan ve hukuksal ve tarihsel anlamda bir Azerbaycan toprağı olan Dağlık Karabağ bölgesi günümüzde Ermenistan işgali altındadır. Karabağ, Azerbaycan Cumhuriyetine ait, fiziki coğrafyası bakımından dağlık ve ovalardan oluşan bir bölgedir. Bölgenin doğal sınırlarını Kür (Kura) ve Aras nehirleri ile Gökçe gölü teşkil etmektedir. Azerbaycan’ın ve dünyanın siyasi gündemine Dağlık Karabağ Vilayeti olarak giren bölgenin toplam yüzölçümü 4.392 km²’dir. Kuzeyden güneye 120, doğudan batıya 35 ile 60 km arasından değişen ölçümleri ile Karabağ Azerbaycan topraklarının sadece %5’ni teşkil etmektedir. En başından bölge nüfusunun büyük bölümü Türk olan ve Azerbaycan toprakları içinde yer alan Dağlık Karabağ bölgesine Ruslar tarafından 19. yüzyılın başlarından itibaren Ermeni nüfus yerleştirilmeye başlanmıştır. Günümüzde, hukuki bir dayanağı olmaksızın, Azerbaycan’ın %20’lik toprak parçasıyla birlikte Ermenistan tarafından işgal edilen Dağlık Karabağ, BM teşkilatının gündeminde çözüm bekleyen sorunlardan biridir. “Büyük Ermenistan” iddiasıyla, Azerbaycan’dan koparılarak işgal edilen bölge, fiilen Ermenistan Cumhuriyeti’nin sınırları içerisine dahil edilmiştir. Bu bölgede yaşayan bir milyonu aşkın Azeri Türkü ise yurtlarından sürülmüştür. 

1991 yılında Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonar Güney Kafkasya’da bulunan üç Cumhuriyet(Azerbaycan Gürcüstan ve Ermenistan) yeniden kendi bağımsızlıklarını ilan etdiler. Fakat, Rusyanın müdahilesi ile bölgede kanlı bir savaş başlamıştır. Savaş, Dağlık Karabağ bölgesi dâhil olmak üzere Azerbaycan’ın 7 ilçesini kapsayan ülke topraklarının % 20’sine tekabül eden önemli bir bölgenin Ermenistan işgali altına girmesiyle sonuçlanmıştır. Ermenistan tarafından işgal edilen Karabağ, hâlâ BM teşkilatının gündeminde hallini bekleyen ilk sorunlardan biridir. Hukukî bir statüsü olmadan “Büyük Ermenistan” projesinin bir parçası olarak silah zoruyla Azerbaycan’dan koparılıp alınan bölge Ermenistan Cumhuriyeti’nin sınırları içine katılmıştır. Buradaki 1 milyonu aşkın Azerbaycanlı ise yurtlarından edilmiş, Ermenistan’la Azerbaycan arasında meydana gelen 1988-1994 savaşlarında ise toplam 32 binden fazla masum Azerbaycan vatandaşı, 16 bin civarında da Azerbaycan askeri öldürülmüştür. Ermenistan’ın bu sorunla kaybı ise bütün komşularından tecrit edilmiş biçimde kendi sınırları içine çekilip yaşamak olmaktadır. Bu da ekonomik bakımdan zaten verimsiz olan Ermenistan nüfusunun son on yılda %50 oranında azalmasına neden olmuştur. 1989 sayımına göre ülke nüfusunun oranı 3.500.000 civarında iken bu sayı günümüzde 2-1,5 milyona kadar inmiştir. 1-2 milyon Ermeni ise ülkeyi terk ederek başta Rusya olmakla, ABD ve Avrupa ülkelerine göç etmek zorunda kalmıştır. Yani hem insan, hem de yaşam bakımından Karabağ iki ülke arasında olduğu kadar bütün Kafkasya’da en büyük huzursuzluk kaynağı olarak kalmaya devam etmektedir.

İÇİNDEKİLER

–Takdim/ 7

–Önsöz/ 15

–Giriş/ 17

–Dağlık Karabağ Münakaşası ve bu konuda Azerbaycan Dış Politikası için bir Akademisyen önerisi /Doç. Dr. Beşir MUSTAFAYEV/ 29

–Avrupa Birliği ve Azerbaycan'ın Enerji Kaynakları:  Tanap ve Tap Projeleri/ Doç. Dr. İlham RÜSTEMOV/ 45

–Azerbaycan’in Sovyet Rusya Tarafından işgali (27 nisan 1920) /Yrd. Doç. Dr. Elçin NECİYEV/ 57

–Ekonomik ve Siyasi Sonuçları Bakımından Hocali Katliamı ve Karabağ Sorunu/ Doç. Dr. Osman Nuri ARAS/ 83

–Ermenistan'in Etnik Temizlik, Soykırım ve Saldırganlık Politikasının Aşamaları/ Doç. Dr. Elçin AHMEDOV/ 95

–XVIII Yüzyılın ikinci yarısında Rus-Ermeni Blokunun Karabağ'da Ermeni Devleti Kurmak Planları/ Prof. Dr. Camal MUSTAFAYEV/ 109

–Karabağ Hanlarının Nüfus Politikası/ Doç. Dr. İrade MEMMEDOVA/ 121

–Karabağ Hanlığında Tarımın Durumu/ Dr. Emiliya ALİYEVA/ 131

–Karabağ Topraklarında Ermeni Devleti kurulması Faaliyetlerinin ilk Amilleri/ Güntekin NECEFLİ/ 141

–Türkiye-Azerbaycan Ekonomik İlişkileri/ Mehmet DİKKAYA / M. Gökhan ÖZDEMİR/ 153

–Azerbaycan'ın Uluslararası Ticari İlişkilerde Kalkınma Perspektifleri/ Asaf  GARİBOV/ 187

– Nagorno-Karabakh Conflict: When İnternational law Fails and Geopolitics Stagnates - a policy paper/ Kamal Makili-ALİYEV/ 197

– “The İmpact of Nagorno-Karabakh Conflict on Economic Cooperation in the South Caucasus”/ Najiba MUSTAFAYEVA/ 213

Dizisi: Çağdaş Türk Yazarları
Türü: : Sosyoloji -Siyaset
Cilt Bilgisi: Amerikan cilt
Kağıt Bilgisi: İthal Enzo Cremy
Basım Tarihi: Kasım 2015
Sayfa Sayısı: 228
Kitap Boyutları: 13,5 x 21cm
ISBN No: 978-975-520-322-5
Barkod No: 9789755203225
Etiket Fiyatı: 52 TL 
e-kitap Fiyatı: 13 TL


Yorum Gönder

0 Yorumlar

Yukarı Çık!